Máŋgga vuogi eallit sápmelažžan: Hamburgerprinseassa ohcá iežas bálgá
Saia Stueng: Hamburgerprinseassa – Eallá dušše oktii
Davvi Girji
2023
ISBN: 978-82-329-0549-2
Márena eallima sáhttá juohkit guovtti oassái: ovdal ja maŋŋá dien video. Máren ii goassege smiehta dan birra, namalassii juos oktage ii muitte dan, dalle dat ii leat dáhpáhuvvan. Dál lea Máren 17-jahkásaš ja giinnahallá bahálahkái eallimis. Son orru irggiinis, gii lea ollu boarrásut go son ja čađat áitá heaitalit suinna. Muhto iihan sus leat giige eará; ii oktage oba hála suinna, duolva, guohca, geafes hamburgerprinseassain. Liigečovjiin.
De Máren fáhkka ráhkásmuvvá Ánnii, sámi pop-nástái, gufihttarniidii. Son mearrida, ahte ii áiggo leat oaffar šat. Sonhan eallá dušše oktii, EDO.
Viimmat dáhpáhuvvá buot vearrámus: issoras, boares video leavvagoahtá fas neahtas, ja Máren ferte mearridit, áigugo dainna eallit vai jápmit.
Hamburgerprinseassa – Eallá dušše oktii (2023) lea kárášjohkalaš Saia Stueng (1993) nubbi nuoraidromána. Dat lea nubbi girji Márena birra, muhto dan sáhttá bures lohkat maid iehčanas girjin. Girji gieđahallá universála temáid, nugo digitála givssideami, borranváttuid ja geafivuođa. Dat lea jagi 2024 Davviriikkaid ráđi mánáid ja nuoraid girjjálašvuođabálkkašumi evttohassan.
Girjji giela lea álki lahkonit ja dan háliida lohkat álggus gitta lohppii. Dattetge dat govvida deaivilit olggušteami, man váldopersovdna vásiha. Máren lea nugo sirrejuvvon máilmmis, sus ii leat jietna eaige sánit. Dan sajes sus lea rikkes siskkáldas máilbmi, man girječálli govvida nu eallasit, ahte lohkkái šaddá fysalaččat illáveaje. Erenomáš čeahpit girjjis govviduvvojit jurdagat ja dovddut, mat laktásit borramuššii. Borramuš ja olmmošgaskavuođat čatnasit oktii: hamburgermális govviduvvo nugo gierdavaš ráhkisteaddji, gean lusa sáhttá gáhtavažžan máhcat go lea beahttán.
Girječálli govvida čehpet árgabeaivvi rádjeguovllu birrasis, mas leat máŋgga giela ja kultuvrra. Vaikko modearna mediat nugo YouTube dahje Instagram váikkuhit sakka girjji olbmuid eallimii, lea dat ain sámenuora eallin, ja juohke ovttas lea iežas oaidnu das, mo dan galgá eallit. Ná govddiidit oidnosii maid iešguđetlágan rollat, maid ferte sámeservošis ollašuhttit: sámenuorra, moarsi, mannjesássa. Ferte bohccuid dikšut, gávtti coggat, ađđamiid borrat. Girji hástala lohkkis guorahallat, mii lea rivttes vuohki eallit sápmelažžan. Go muhtumat johtet boazoáiddis ja juoigangilvvuin, de fas earát popmusihka bokte ealáskahttet máttuid giela.
Dát girji čuoldása nuorra ollesolbmuid girjjiid joavkkus danin, go das románttalaš ráhkisvuohta ii čoavddege buot váldopersovnna čuolmmaid, muhto baicce olmmoš ferte ieš váldit vástu iežas eallimis ja gávdnat iežas jiena ja eallinmovtta. Saia Stueng ii bala gieđahallamis váttes fáttáid. Lohkki báhcá mášoheamet vuordit, mo Márena muitalus joatkašuvvá.
Karoliina Harvala / Suoma sámi erenomášgirjerádju